پنج کانال یوتیوب که دروغ های شاخدار نشر می‌کنند توسط میرزاقلم زندانی شدند
ناشر اخبار و اطلاعات دروغ توسط رسانه های اجتماعی، اشتباه بودن آن را می‌داند اما برای ایجاد شک، شهرت و تجارت آن را نشر میکند.
دروغ رسانی درعصر حاضر به صورت عمدی، به پیمانه‌يي وسیع و به شیوه های متفاوت منتشر می‌شود. با افزایش رسانه های اجتماعی در کشور، انواع دروغ رسانی نیز گسترش یافته است و مخاطبان را فریب می‌دهد.
دروغ رسانی به هر گونه انتشار اخبار جعلی و شایعات در رسانه ها گفته می‌شود. هدف از دروغ رسانی و اطلاعات جعلی آسیب رساندن و یا گمراه کردن مردم عوام می‌باشد و همچنان می‌تواند هدف مالی یا سیاسی نیز به دنبال داشته باشد.
هرگاه اطلاعات درست در جامعه در گردش نباشد و تنش هایی بین گروه های اجتماعی وجود داشته باشد، دروغ رسانی نیز افزایش می‌یابد. افغانستان نیز از جمله کشورهای است که ناهنجاری اطلاعاتی دامنگیر جامعه است و مردم به دنبال پاسخ برای پرسش های شان می باشند و به اطلاعات نیاز دارند. اما رسانه های جعلی، شایعه پراکن و دروغ رسان از فرصت استفاده نموده اطلاعات مورد نیاز مردم را به گونه غلط در اختیارشان قرار می‌دهند و کسب درآمد می‌کنند. اصطلاحات پروپاگندا و ژورنالیزم زرد نیز به این رسانه ها گفته می‌شود.
اخبار و اطلاعات دروغ توسط رسانه های اجتماعی یا حساب های کاربرانی منتشر می‌شود که اشتباه بودن آن را می‌دانند ولی عمدآ برای ایجاد شک و شهرت اقدام به نشر آن کرده اند.
فضای رسانه های آنلاین مملو از دروغ رسانی است و به سرعت در حال گسترش است به همین دلیل سازمان های Google News و InitiativeMediaWise اقداماتی را روی دست دارند تا با آن مبارزه نمایند.
عکس و ویدیو عناصر مهم دروغ رسانی اند زیرا تصاویر بصری پتانسیل متقاعد کننده و ماهیت جلب توجه قوی دارند، به همین منظور ابزار مهم رسانه های زرد اند که می‌توانند افراد و جوامع را گمراه کنند. این موضوع در افغانستان کاملا صدق میکند. چینل های یوتیوب و حساب های فیسبوک و توییتر با استفاده از تصاویر بصری مصروف دروغ رسانی، منحرف کردن، سردرگمی و ایجاد تفرقه در بین مردم اند.
اطلاعات و چینل های یوتیوب را چگونه راستی آزمایی کنیم؟
به اخبار و اطلاعاتی که ویژه گی های زیر را داشت نباید اعتماد کنید بدون اینکه بدانید اطلاعات به صورت عمدی منتشر شده یا غیرعمدی. فقط حس کنجکاو داشته باشید و نسبت به محتوا مشکوک باشید.
- احساسات شدید مثبت یا منفی را بر می انگیزد
- منبع آن در دسترس نباشد
- آمار قدیمی منتشر می کند
- نشر خبرهای ساختگیِ صرف به منظور جذب کلیک
- نشر خبرهای مغرضانه یا جهت‌دار به منظور لطمه‌رسانی
- عناوین گمراه‌کننده منتشر می کند (روزنامه نگاری ناپاک)
- شخص ارایه کننده را بشناسید
- گذشته‌ی شخص ارایه کننده و منبع را چک کنید
- سعی کنید بفهمید که اطلاعات از کجا می آیند
- آیا منبع اصلی اخبار را می‌شناسید؟
- آیا می‌توانید تشخیص دهید چه سازمانی مسئول انتشار اطلاعات و اخبار است؟
با این ویژگی ها تیم میرزاقلم چندین کانال یوتیوب و حساب کاربری تویتتر را بعد از راستی آزمایی نشان «دروغ شاخدار» داده است که می‌توانید آنها را از این لینک دنبال کنید:
